Van harte welkom bij de ‘Wekelijkse Vogelradar’! In deze rubriek lees je elke vrijdag alle informatie die je nodig hebt om jouw weekend tot een geslaagd vogelweekend te maken. Zo zetten we actuele zeldzaamheden, unieke kansen en een voorspelling op het gebied van te verwachten vogels voor je op een rijtje. Zo ben je elk weekend helemaal op de hoogte waar jij kan vogels kijken en op welke vogelsoorten je extra bedacht moet zijn. Eind oktober is historisch gezien de beste tijd voor megazeldzaamheden en met een storm die over ons heen raast valt er weer genoeg te bespreken!
Zeldzaamheden
- De knaller van deze week viel al direct op eerste dag van vorig weekend. Een heuse geelbrauwgors werd gevonden op zeldzaamhedenmagneet Vlieland FR! Met slechts twee eerdere gevallen in Nederland verdient deze Siberische globetrotter een plek hoog bovenaan de Vogelradar. De vogel is tot 31 oktober waargenomen door toegesnelde vogelaars, waarna latere bezoekers aan het eiland tevergeefs hebben gezocht. Opvallend is dat er vorig jaar eind oktober ook al een geelbrauwgors gezien is, toen in Bunne DR.
- Op dezelfde dag was het direct weer raak met de niet veel minder zeldzame kleine kokmeeuw. Op de zeedijk van Westkapelle ZL werd deze Amerikaanse meeuw door slechts elf vogelaars waargenomen. Het is niet de eerste keer dat er een kleine kokmeeuw bij Westkapelle zit, vorig jaar werd er een vogel gevonden in maart.
- Een Mongoolse pieper dook op in een afgesloten stuk van de duinen bij Meijendel ZH. Vanwege de locatie kon de vogel maar met beperkt publiek worden gedeeld en zelfs voor het beperkte publiek was de pret van korte duur. Een dag na de ontdekking greep een sperwer voor de ogen van enkele waarnemers de vogel.
- Een Aziatische roodborsttapuit dook op in het Noord-Hollands Duinreservaat NH. Van deze soort zijn er vrijwel elk jaar wel een aantal waarnemingen in oktober, maar het blijft een echte zeldzaamheid.
- Op Texel NH werd opnieuw een izabeltapuit gevonden, nadat vorige week al een individu op de noordpunt van eiland gezien was. Deze week zat er een vogel op de waddendijk nabij Oudeschild.
Leuke krenten
- Er worden dit najaar relatief veel Alpengierzwaluwen gezien. Dat komt waarschijnlijk door de aanhoudende zuidelijk stroming die ze meevoert naar het noorden. Deze week zijn er vogels waargenomen bij de Brouwersdam ZL, op Vlieland FR en op Texel NH.
- Ook vale gierzwaluwen vlogen op diverse locaties rond. Met de aanhoudende zuidenwind kan het zomaar zijn dat er dit weekend nog een aantal bijkomen. De Mongoolse pieper was overigens niet de enigste soort die deze week ten prooi viel aan een sperwer. Op de noordpunt van Texel NH greep een sperwer een vale gierzwaluw.
- Een vrij late kleine vliegenvanger – en tevens pas de eerste van dit najaar – dook op in het Noord-Hollands duinreservaat NH. De vogel was bewegelijk maar liet zich leuk bekijken en fotograferen.
- Een humes bladkoning had een aantal jaar geleden zeker nog bij de echte zeldzaamheden in het rijtje gestaan, maar de laatste jaren nemen de aantallen van deze soort toe. Zo hebben we nu bijna jaarlijks overwinterende gevallen. November is bij uitstek de maand dat deze zeldzaamheid opduikt. Een goede soort dus om komende weken rekening mee te houden. De vogel die deze week in de Oostvaardersplassen FL gevonden werd, trapt het seizoen van deze soort mooi af.
- De al eerder in oktober gevonden kleine geelpootruiter is na twee weken zonder waarnemingen weer gezien in de Biesbosch NB.
Unieke kansen
- Taigaboomkruiper is ook een typische soort van het late najaar. Hoe zeldzaam deze soort is verschilt per jaar, maar op de Waddeneilanden duiken bijna elk jaar wel een aantal van deze Scandinavische boomkruipers op. Twee vogels op Schiermonnikoog FR waren de eerste dit najaar.
- Hoewel de Oosterse zwarte roodstaart geen aparte soort is, ziet deze ondersoort van de zwarte roodstaart er dusdanig anders uit dat deze zeldzaamheid een bezoekje waard is. Een individu is deze week gevonden in Egmond aan den Hoef NH.
Regionale Zeldzaamheden
- Op de Waddeneilanden worden de laatste weken al leuke groepen met pestvogels gezien. Veel vogelaars die zuidelijk in het land wonen, hopen op de eerste groepjes die zuidelijker afzakken. Voor deze mensen is er goed nieuws: op telpost de Vulkaan ZH werden op 1 november twee vogels overvliegend waargenomen.
- Door het hoge aantal aan echte zeldzaamheden blijven de minder zeldzame soorten in deze radar wat onderbelicht. Maar met steeds meer binnenstromende overwinteraars valt er veel meer te zien dan enkel de megazeldzaamheden. Denk bijvoorbeeld aan ganzen, met tussen de grote groepen kol- en brandganzen ongetwijfeld weer de nodige roodhals- en dwergganzen. Maar ook aan soorten als frater en strandleeuwerik, die weer opduiken in het noorden langs de Waddenkust, maar verder zuidelijk behoorlijk zeldzame wintergasten zijn.
Vooruitblik
- In de weersvoorspellingen van komende week staan de windpijlen vooral omhoog gericht, een harde zuiden- tot zuidwestenwind zal de toon gaan zetten voor de soorten die we kunnen verwachten. Nu we november ingaan en de piek van de trektijd echt wel over is, moeten we er rekening mee houden dat de radar van volgende week een stuk leger gaat zijn. Toch is er nog genoeg potentie voor zeldzaamheden.
- November is historisch gezien een goede maand voor zeldzame tapuiten. Let dus goed op als er komende week opeens een tapuit voor je kijker verschijnt. Naast nog enkele late gewone tapuiten is er komende week een kans op het opduiken van een woestijntapuit of bonte tapuit.
- Hoewel we al wat laat in het najaar zijn, kan de voorbijgetrokken storm zorgen voor een verhoogde kans op een Amerikaanse dwaalgast. En als we dan toch aan het voorspellen zijn zet ik mijn geld op een schoorsteengierzwaluw op Schiermonnikoog FR. Met horusgierzwaluw (nog niet aanvaard door de CDNA) en pijlstaartgierzwaluw toch wel het gierzwaluweneiland van Nederland!