Elke vrijdag plaatst Vogelskijken.nl op Instagram een mooie, spannende, bijzondere of ontroerende vogelfoto. Omdat we deze ook graag aan niet-Instagramgebruikers laten zien, staan hier geregeld artikelen waarin de fotograaf iets vertelt over het proces van het maken van de foto. Natuurlijk laten we ook de betreffende foto zien. Pieter Espeel schoot droombeelden vanuit een schuilhut in zijn tuin.
Ik maakte onderstaande foto van dit mannetje Keep (Fringilla montifringilla) vanuit een schuilhut in onze tuin, gelegen in landelijk Vlaanderen. De schuilhut is deels ingegraven waardoor ik urenlang en comfortabel vanuit een laag standpunt kan fotograferen. ‘s Winters worden vogels gelokt naar een voederplek op een vijftal meter voor de hut. Ik gebruik altijd een 500mm telelens, al dan niet voorzien van een teleconverter. De vogels isoleren van zowel achtergrond als voorgrond is kinderspel met deze opzet. Verder houd ik niet van foto’s bijsnijden tijdens de nabewerking. Een onderwerp mooi in het kader vormt steeds opnieuw een uitdaging, iets wat ik overgehouden heb aan leren fotograferen met een analoge SLR.
De aanloop
Ik kijk reeds meer dan 25 jaar vogels en heb mijn eerste stapjes in de natuurfotografie gezet rond de eeuwwisseling, in de nadagen van de analoge fotografie. Tuinvogels waren bij uitstek het onderwerp om de kneepjes te leren. In de beginjaren was ik vooral gefascineerd door grote (gestreepte) katten en andere spectaculaire soorten, maar die komt men zelden tegen en ik fotografeer te graag om me enkel bij deze once-in-a-lifetime ontmoetingen uit te kunnen leven.
Ik ging natuurfotografie anders benaderen. De kwaliteit en originaliteit van de foto’s gingen primeren. De actieradius verkleinde: er werd vaker rond de kerktoren gefotografeerd en de tuin werd mijn favoriete habitat. Meer en meer probeerde ik droombeelden vooraf in te prenten. Toegegeven, dergelijke foto’s komen slechts heel zelden tot stand, althans niet zoals ik ze me initieel had ingebeeld. De belangrijkste oorzaak is het feit dat de natuur zich niet zomaar laat regisseren. Ik laat me graag verrassen, maar toch probeer ik me zo goed mogelijk voor te bereiden.
Observeren, cameraval zetten, schuilhut bouwen, voederplaats aanleggen… Zonder dergelijke toewijding was de keep niet vereeuwigd. Zonder schuilhut was ik waarschijnlijk bij de haard blijven zitten. De omstandigheden waren uitzonderlijk, bijna arctisch, zo koud was het! Toch moest ik naar buiten. En gelukkig maar…
Terugblik
Oh ja, ik ben het bijna vergeten. Wat ik nog niet had vermeld, is dat ik deze keep op een sneeuwtapijt al veertien jaar geleden (!) wist te fotograferen. En dat brengt misschien wel de belangrijkste les met zich mee. Succesvol fotograferen is niet alleen een kwestie van techniek; het draait ook om het omarmen van uitzonderlijke omstandigheden!
Op het moment van de opname wreef ik me niet alleen in mijn handen om warm te blijven. Ik was overweldigd door de magische omstandigheden en verheugd over de gedachte dat ik dit nog vele jaren zou kunnen blijven doen, wat ongetwijfeld zou leiden tot nog betere beelden.
In de tussentijd is, buiten de telelens, bijna alles veranderd. De schuilhut kende een belangrijke upgrade, nog meer comfort en gebouwd voor de eeuwigheid. De cropcamera van toen maakte plaats voor een full-frame exemplaar met veel betere specificaties. De mogelijkheden voor nabewerking zijn nu dermate toegankelijk, letterlijk slechts een paar klikken verwijderd van een RAW-beeld tot een publiceerbare versie. Hoe kan dit nog fout gaan?!?
Once-in-a-lifetime?
En toch. Over twee essentiële elementen heeft niemand controle, het onderwerp en de weersomstandigheden spelen niet in mijn hand. Sinds de klimaatopwarming is ingezet, is het aantal fotosessies op een sneeuwtapijt in onze contreien op de vingers van één hand te tellen. Verder is de biodiversiteit dusdanig teruggelopen, waardoor er veel minder soorten komen meegenieten van de winterdis. Tot op heden wacht ik dus op gelijkaardige omstandigheden. Even ongrijpbaar als wilde tijgers, dus toch ook once-in-a-lifetime? Ik blijf hopen van niet.
De magie van deze uitzonderlijke winterse fotoshoot in 2010 blijkt ook uit het feit dat mijn twee meest gelauwerde natuurfoto’s ook toen werden gemaakt. Houtduiven (Columba palumbus) zijn sindsdien mijn lievelingsvogels.
