In het najaar blazen er af ten toe forse stormen over het land. Minder leuk voor de verzekeraars en uitbaters van campings, maar een vogelaar kan er blij van worden! Harde westenwind betekent dat vogels die normaal gesproken ver op zee vliegen dan dicht tegen de kust geblazen kunnen worden. Hierdoor ontstaat de unieke mogelijkheid om typische zeevogelsoorten vanaf de kust waar te nemen. Een vogelfotograaf laat deze bijzondere fotokans uiteraard ook niet onbenut. Dit artikel gaat dan ook iets dieper in op de uitdagingen en kansen die er op zulke dagen liggen en wanneer je op het juiste moment op de juiste plek bent.
Wanneer ga je er op uit?
Allereerst is het wel prettig om te weten wanneer je klaar moet staan natuurlijk. Afhankelijk van de plaats in Nederland waar je bent is de best wind een westen- of noordwestenwind. Dat zorgt voor de meest ideale stroming waardoor vogels op de Noordzee dichterbij komen. Een zuidwestenwind is doorgaans niet zo interessant, hoe hard het ook mag waaien. Wat betreft de windsnelheid wordt het doorgaans vanaf windkracht 6 interessant en dat wordt alleen maar leuker naarmate de windsnelheid toeneemt. Windkracht 7 of 8 zijn in principe ideaal. Hogere windsnelheden brengen weer andere uitdagingen met zich mee. Dat gaat meer over jou en hoe stevig je je lens kunt vast houden.
Waar ga je er op uit?
In principe kan het langs de hele Noordzeekust interessant zijn. Het zal voor een ieder persoonlijk ervan af hangen waar je woont of waar je op een prettige manier voor langere duur over zee kunt kijken. Voor goede foto’s is het wel belangrijk om dichtbij de branding te staan. Een paar honderd meter strand tussen jou en de branding vergroot de afstand tussen jou en de vogels aanzienlijk. Bekende zeetrektelposten zijn Westkapelle, de Maasvlakte, Scheveningen, Katwijk en Castricum, maar er zijn daarnaast nog genoeg andere plekken waar fanatiek over zee gekeken wordt. Ook de waddeneilanden kunnen heel interessant zijn.
Wat kun je verwachten?
Wie verwacht bij een ‘goede zeewind’ een stroom van jagers en pijlstormvogels op goed fotografeerbare afstand voorbij te zien komen, zal daarvan na de eerste dag wel genezen zijn. Uitzonderlijk goede dagen kunnen voor tientallen jagers en pijlstormvogels zorgen, maar het meeste vliegt behoorlijk ver op zee. Vierhonderd meter afstand wordt bij het zeetrektellen al als dichtbij gezien. Voor zeetrektellen is een telescoop dan ook eigenlijk onmisbaar. Dit alles wil niet zeggen dat er niets op kortere afstand vliegt. Juist bij goede dagen met veel vogels is er een redelijke kans dat er wel enkele interessante vogels dichterbij langs vliegen. Benut deze kansen wel want je krijgt er dus niet zoveel!
Hoe kom je met een goede foto van een zeevogel thuis?
Over zee met harde wind kan het snel gaan. Voor je het weet hangt die jager boven je en zit je al weer tegen zijn achterkant aan te kijken. Dat is natuurlijk niet mooi voor de foto. Het helpt dan ook om naast de camera een verrekijker en een telescoop mee te nemen. In het najaar vliegen de meeste zeevogels van het noorden naar het zuiden. Door het noorden ver genoeg van te voren af te turen, merk je die goede zeevogel waarschijnlijk al eerder op waardoor je op tijd klaar staat om het plaatje te schieten. Vergeet bij het turen overigens ook niet af en toe boven je hoofd te kijken want je kunt ook zomaar iets missen! Soorten als rosse franjepoot houden er ook van om dichtbij door de branding te vliegen waardoor je ze snel over het hoofd ziet als je gewend bent iets verder op zee te kijken.
Naast de bijzondere soorten die je natuurlijk hoopt te fotograferen, is het ook goed om erbij stil te staan dat een ruige zee behoorlijk fotogeniek is. Dat kan ook prachtige beelden opleveren van meer algemene soorten. Aan meeuwen is langs zee nooit gebrek. Probeer die dus eens in een beeld met een mooie golf te vangen! Meeuwen zijn daarnaast ook uitstekend oefenmateriaal. Oefening baart kunst! Andere soorten die soms leuke foto’s kunnen opleveren zijn langs vliegende scholeksters, drieteenstrandlopers of paarse strandlopers.
Vals spelen: met een schip het zeegat uit!
Ten slotte is er nog een effectieve methode als de vogels niet naar jou toe komen: dan ga jij naar de vogels toe! In het najaar worden door verschillende organisaties zeevogeltochten van doorgaans een dag georganiseerd. Dit stelt je in staat om dichterbij de zeevogels te komen. Verwachtingenmanagement is daarbij wel belangrijk want bij de meeste zeevogeltochten kan wat er te zien is best tegenvallen. Een handvol jagers en pijlstormvogels is al heel wat. Zelf heb ik mijn beste foto’s van jagers gewoon vanaf de kant gemaakt. Pijlstormvogels zijn daarentegen vanaf de kant vrijwel niet goed te fotograferen en dan kan een boot je enige optie zijn. Ook dan zijn ze overigens niet makkelijk. Een soort die het vanaf de boot eigenlijk altijd wel goed doet is de Jan-van-gent. Vanaf de kant zul je ze zelden of nooit zo dichtbij langs zien komen en dat levert ook weer mogelijkheden op om creatief te zijn.
Succes!
Met deze tips hoop ik dat je iets beter voorbereid aan zee gaat staan. Zelf vind ik zeevogels kijken een van de leukste manieren om vogels te kijken die er is. Goede dagen zijn schaars, maar zijn de moeite waard om op te wachten!
