In de zomer van 1973 was ik met mijn ouders en broer op vakantie op Texel. Vlakbij ons vakantiehuisje (genaamd ‘stormmeeuw’), dat in de duinen lag, riep elke dag een koekoek. Ik kom weliswaar niet uit een vogelaarsgezin, maar een koekoek konden mijn ouders nog wel thuisbrengen. We zagen de vogel nooit, maar het geluid maakte grote indruk op me. Wanneer ik in bed lag en hem buiten luid hoorde roepen, nam de vogel in mijn verbeelding enorme proporties aan. Ik was dan ook als de dood voor de koekoek en moest regelmatig tot bedaren worden gebracht.
De kenmerken op een rijtje
Ondanks dat ik nog nooit een vogelgids had ingezien (ik was pas drie jaar oud he?), had ik toch de belangrijkste kenmerken op een rijtje. Want, volgens de familieverhalen, wist ik op een middag vanuit het niets te melden: “de koekoek heeft een emmer en een schep, en een donkerblauw fornuis”. Die emmer en die schep waren voor mijn ouders nog wel te duiden, gezien onze dagelijkse bezoekjes aan het strand (dit was begin jaren zeventig, en toen waren de zomers tenminste nog gewone, zonnige zomers). Maar waar dat donkerblauwe(!?) fornuis opeens zo spontaan vandaan kwam heeft nooit iemand kunnen achterhalen. Thuis, noch in het vakantiehuisje, hadden we zo’n donkerblauw geval. Enfin.
Wat een bruut
Jaren later zag ik wel eens plaatjes voorbijkomen van enorme koekoeksjongen die gevoerd werden door arme, kleine zangvogeltjes. Het beest leek daarop inderdaad, in verhouding, supergroot. Ik las dat hij de zieke gewoonte heeft om de eieren van de waardvogel vrolijk uit het nest te kieperen, om zich – jong als ‘ie is – daarna te laten volproppen door zijn pleegouders. Ha! Dus ondanks dat ik destijds pas drie was, had ik toen al feilloos aangevoeld dat die beesten doodeng zijn en inderdaad gewoon van geen kant deugen! En precies daarom ben ik de rest van mijn leven dus maar met een grote boog om de soort heen gelopen. Was ik ergens aan het vogelen en hoorde ik een koekoek? Ik wist niet hoe snel ik me uit de voeten moest maken, mijn vogelmaatjes in verwarring achterlatend. Vaak kwam ik pas kilometers verder weer een beetje tot rust.
Flooding
Enkele jaren terug zat er een koekoeksjong hier in de buurt, dat zich nogal goed liet bekijken en fotograferen, te oordelen naar de foto’s die ik links en rechts voorbij zag komen. Ik twijfelde kort of ik er heen zou gaan, maar besloot toch maar even te wachten. Maar na twee weken zat ‘ie er nog steeds en er leken, voor zover ik de boel kon overzien, in die periode onder de bezoekers in elk geval geen serieuze slachtoffers te zijn gevallen. Misschien, heel misschien, was de vogel dus toch ietsje minder gevaarlijk dan ik altijd had gedacht. Daarbij, zo redeneerde ik, dit was natuurlijk ook nog maar een jong… Ik raapte dus al mijn moed bij elkaar en ben gaan kijken. “Flooding” heet dat ook wel in de psychologie: jezelf willens en wetens onderdompelen in de situatie waar je zo bang voor bent.
Wat ik aantrof bleek helemaal geen monster, maar een allervriendelijkst beestje, dat ook nog eens leuk poseerde. Af en toe dook ‘ie even het gras in voor een rupsje, maar verder zat ‘ie rustig wat om zich heen te kijken. Nu en dan meende ik zelfs een vriendelijke blik waar te nemen. En ik kan je zeggen: een enorm gevoel van opluchting maakte zich van mij meester – een jarenlang meegetorste last viel van me af. Al die tijd was ik dus voor niks zo bang geweest! Nu nog eens kijken of het met een volwassen vogel net zo goed gaat …
