Zo klinkt de veldleeuwerik

Wie is de mooiste zanger? De veldleeuwerik of de nachtegaal? Of toch de merel? De veldleeuwerik heeft in elk geval goede papieren. Het verenkleed is bescheiden, maar dat compenseert de veldleeuwerik met zijn stem. Talloze gedichten en muziekstukken zijn er gewijd aan die virtuoze zang en aan de bijbehorende zangvlucht.

Zang

De veldleeuwerik zingt doorgaans in zangvlucht. Eerst stijgt de vogel zwijgend op, om daarna al zingend spiraalsgewijs op te stijgen, tot je hem met het blote oog bijna niet meer kan zien, maar nog wel kan horen. Eenmaal op hoogte, blijft de veldleeuwerik al biddend hangen en zingen. De zang bestaat uit een aaneenschakeling van snel gezongen motiefjes zonder veel toonhoogteverschil. Rollertjes en trillers, heldere fluittonen en glijdende tonen wisselen elkaar in een razendsnel tempo af. Al met al maakt het een heerlijke indruk, die doet denken aan zonnige lentedagen.

Zangactiviteit

Roep

Zittend, maar ook in de vlucht heeft de veldleeuwerik een korte, raspende roep: tjirrup, een klank die ook regelmatig als motief in de zang wordt opgenomen.

Interessante informatie & weetjes

De naam ‘leeuwerik’ heeft niets met leeuwen te maken, maar is waarschijnlijk verwant met ‘lawaai’. De vogel is in het Nederlands dus genoemd naar zijn geluid.

De wetenschappelijke naam van de veldleeuwerik is Alauda arvensis. In de naam alouda meende men vroeger het woord laudare oftewel ‘loven, prijzen’ te herkennen. Voor de middeleeuwse gelovigen was dit het bewijs dat de veldleeuwerik, al zingend naar de hemel opsteeg om God lof toe te zingen.

Gelijkende soorten

Uiterlijk lijkt de veldleeuwerik op zijn naaste familieleden, zoals de boomleeuwerik en de kuifleeuwerik. De zang (en roep) van de meeste leeuweriken is echter totaal verschillend. De zang van de veldleeuwerik is niet met die van andere vogels te verwarren.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Veldgids Vogelzang
Geluiden: app BirdSounds Europe, Henk Meeuwsen.