Zo klinkt de matkop

Wel of geen vlekje op de bovensnavel? Wang scherp of vaag begrensd? Duidelijk of geen wit vleugelveld? De verschillen tussen matkop en glanskop zijn subtiel, en zonder goede foto’s nagenoeg onmogelijk waar te nemen. Gelukkig hebben we de geluiden nog: beide vogelsoorten spreken andere talen. Zowel zang als roep zijn totaal verschillend.

Zang

De matkop klinkt vaak wat weemoedig. De povere zang bestaat maar uit drie, vier of hooguit vijf dalende tonen. Het is allemaal allemaal melancholie en traagheid, alsof-ie lijdt aan het leven: tsiiuw tsiiuw tsiiuw tsiiuw.

Zangactiviteit

Roep

De contactroep (die het het meest hoort) is een raspend en nasaal pèè, een aantal maal herhaald en meestal gaan daar een of enkele korte hoge nootjes aan vooraf, zodat het ongeveer klinkt als tsi-tsi pèèèh pèèèh pèèèh pèèèh. Ook dat klinkt niet erg opgewekt, eerder wat zeurderig of verongelijkt.

Interessante informatie & weetjes

Wist je dat:

• De Alpenmatkop (uit de Alpen en de Balkan), een heel andere zang heeft en mede daardoor als een aparte ondersoort Poecile montanus montanus wordt beschouwd? De tonen blijven altijd op één toonhoogte en klinken zuiverder (niet nasaal).
• De ‘stierennek’ en andere kenmerken die nog in verouderde veldgidsen staan, geen betrouwbaar kenmerk is om matkop te onderscheiden van glanskop?
• Matkoppen, in tegenstelling tot glanskoppen, vaak hun eigen nesthol uithakken, in zacht of rottend hout.
• Beide mezen vaak worden verward met de zwartkop (waarvan het mannetje ook een zwarte kap heeft)? De zwartkop hoort echter tot een heel andere familie, namelijk die van de Sylvia’s.

Gelijkende soorten

De territoriumzang lijkt wel wat op een van de zangtypes van de fluiter (maar deze zingt veel luider). De roepjes lijken sterk op die van andere mezen, maar zijn over het algemeen nasaler en trager.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Veldgids Vogelzang
Geluiden: app BirdSounds Europe, Henk Meeuwsen.