Download GRATIS het ebook '14 tips om meer te genieten van vogels' en ontvang onze 2 wekelijkse nieuwsbrief met de meest recente artikelen op vogelskijken.nl
Fotograaf: Daniele Occhiato
Wel of geen vlekje op de bovensnavel? Wang scherp of vaag begrensd? Duidelijk of geen wit vleugelveld? De verschillen tussen matkop en glanskop zijn subtiel, en zonder goede foto’s nagenoeg onmogelijk waar te nemen. Gelukkig hebben we de geluiden nog: beide vogelsoorten spreken andere talen. Zowel zang als roep zijn totaal verschillend.
Zang
De matkop klinkt vaak wat weemoedig. De povere zang bestaat maar uit drie, vier of hooguit vijf dalende tonen. Het is allemaal allemaal melancholie en traagheid, alsof-ie lijdt aan het leven: tsiiuw tsiiuw tsiiuw tsiiuw.
Matkop, zang, drietonig
Matkop, zang, vijftonig
Zangactiviteit
jan
feb
maa
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
Roep
De contactroep (die het het meest hoort) is een raspend en nasaal pèè, een aantal maal herhaald en meestal gaan daar een of enkele korte hoge nootjes aan vooraf, zodat het ongeveer klinkt als tsi-tsi pèèèh pèèèh pèèèh pèèèh. Ook dat klinkt niet erg opgewekt, eerder wat zeurderig of verongelijkt.
Matkop, contactroep
Interessante informatie & weetjes
Wist je dat:
De Alpenmatkop (uit de Alpen en de Balkan), een heel andere zang heeft en mede daardoor als een aparte ondersoort Poecile montanus montanus wordt beschouwd? De tonen blijven altijd op één toonhoogte en klinken zuiverder (niet nasaal).
De ‘stierennek’ en andere kenmerken die nog in verouderde veldgidsen staan, geen betrouwbaar kenmerk is om matkop te onderscheiden van glanskop?
Matkoppen, in tegenstelling tot glanskoppen, vaak hun eigen nesthol uithakken, in zacht of rottend hout.
Beide mezen vaak worden verward met de zwartkop (waarvan het mannetje ook een zwarte kap heeft)? De zwartkop hoort echter tot een heel andere familie, namelijk die van de Sylvia’s.
Gelijkende soorten
De territoriumzang lijkt wel wat op een van de zangtypes van de fluiter (maar deze zingt veel luider). De roepjes lijken sterk op die van andere mezen, maar zijn over het algemeen nasaler en trager.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Veldgids Vogelzang
Geluiden: app BirdSounds Europe, Henk Meeuwsen.
Dick de Vos (1958) is tamelijk laat gaan vogelen en heeft zichzelf daardoor veel moeten leren. Met name heeft hij zich gestort op vogelgeluiden. Hij ontwikkelde een systeem om vogels via hun zang te determineren. Hierop zijn de boeken Wat zingt daar en de Veldgids Vogelzang gebaseerd. De geluiden in deze boeken staan in de app BirdSounds Europe. Overige boeken van zijn hand zijn onder andere het Vogeldoeboek, Ode aan de Nachtegaal en de Veldgids Vogeltrek (met Sam Gobin). Dick geeft regelmatig lezingen en excursies. Voor BirdingBreaks leidt hij vogelreizen in binnen- en buitenland.
Dick de Vos
Dick de Vos (1958) is tamelijk laat gaan vogelen en heeft zichzelf daardoor veel moeten leren. Met name heeft hij zich gestort op vogelgeluiden. Hij ontwikkelde een systeem om vogels via hun zang te determineren. Hierop zijn de boeken Wat zingt daar en de Veldgids Vogelzang gebaseerd. De geluiden in deze boeken staan in de app BirdSounds Europe. Overige boeken van zijn hand zijn onder andere het Vogeldoeboek, Ode aan de Nachtegaal en de Veldgids Vogeltrek (met Sam Gobin). Dick geeft regelmatig lezingen en excursies. Voor BirdingBreaks leidt hij vogelreizen in binnen- en buitenland.
