Vogels kijken is leuk, maar vogelsoorten echt herkennen is nog veel leuker. Want uiteindelijk wil je toch graag weten hoe die ene vogel heet die daar op die tak zit. Als je deze rubriek volgt leer je heel wat soorten herkennen, vooral de soorten die veel op elkaar lijken. Deze keer de zanglijster en grote lijster. Beide soorten zijn het hele jaar te zien, dus ook nu in de winter.
Algemeen
De zanglijster is een algemene broedvogel in ons land. Zijn kenmerkende, luide zang klinkt soms al eind februari tijdens een rustige vorstdag. Hij is meestal niet schuw en gebruikt een zogenaamde smidse om slakken op kapot te slaan. Dit is vaak een zelfde steen of tegel. De zanglijster is duidelijk kleiner (20-22cm) dan de merel (23-29 cm) en grote lijster (28 cm). De zanglijster is als broedvogels in ons land een stuk algemener dan de grote lijster: zo’n 110.000 – 180.000 broedparen versus 10.000-12.000 broedparen van de grote lijster.
Overeenkomsten
Beide soorten zijn overwegend lichtbruin met een witte buik met daarop donkere vlekken. Beide soorten komen in de meest uiteenlopende biotopen voor, vaak ook met andere soorten lijsters zoals merels of in de winter met kramsvogels en koperwieken. Hun beider zang is luid en verdragend en soms wel tot op honderden meters afstand hoorbaar.
Verschillen
Goed kijkend naar het uiterlijk van beide soorten vallen een paar dingen op. Bij de grote lijster lopen de stippen iets verder door tot op de onderbuik. De stippen van de grote lijster zijn ook groter en ronder en die van de zanglijster zijn wat meer druppelvormig. De grote lijster heeft een markante koptekening met lichte wangvlek en opvallend lichte randen aan dekveren en armpennen. De rug van de zanglijster is veel egaler grijsbruin, zonder opvallend lichte randen aan de veren. In vlucht valt op dat een zanglijster lichtbruine ondervleugels heeft en de grote lijster witte ondervleugels die – ook van grote afstand – opvallen. Tot slot is het staartpatroon van de grote lijster anders dan van de zanglijster. Er zitten witte hoeken aan het uiteinde van de staart. De staart van de zanglijster is bruin.
Geluid
De roep van beide lijsters is duidelijk anders. De zanglijster roept een ijl en hoog zit, de grote lijster roept in vlucht een kenmerkend zer’r’r’r’r’r. De opvallende zang van zanglijster kenmerkt zich veelal door herhalingen van tonen en klanken. De zang van de grote lijster is veel korter en klinkt bijna melancholisch als een kort stukje merelzang. In de rubriek Vogelzang zullen de verschillen nog uitgebreider worden toegelicht.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Veldgids Vogels vergelijken, een uitgave van de KNNV.
