Download GRATIS het ebook '14 tips om meer te genieten van vogels' en ontvang onze 2 wekelijkse nieuwsbrief met de meest recente artikelen op vogelskijken.nl
Introductie
De zwarte specht is een opvallende verschijning en de grootste spechtensoort van ons land. Ze hebben een voorkeur voor beukenbossen en hun roep hoor je vaak van verre.
Fotograaf: Gejo Wassink
Kenmerken
Zwarte Specht. Fotograaf: Vincent Vuik
De zwarte specht is een schuwe vogel die zich niet makkelijk laat zien, ondanks dat hij een stuk groter is dan andere spechten. Denk aan het formaat van een zwarte kraai, terwijl bijvoorbeeld de grote bonte specht meer het formaat van een merel heeft. Waar je niet omheen kan is het geluid dat hij produceert. De roep is luid en draagt ver en de roffel van de zwarte specht is langzaam, lang en krachtig. Je kan het van veraf horen en verraadt daarmee zijn aanwezigheid in het bos. De zwarte specht heeft een voorkeur voor uitgestrekte, oude (naald)bossen met veel dode bomen. Deze omgeving biedt niet alleen voldoende voedsel, zoals insectenlarven, maar ook geschikte nestplaatsen.
Verenkleed
Het verenkleed van de zwarte specht is geheel zwart. Fotograaf: Ruud Scherpenisse
Het verenkleed van de zwarte specht is geheel zwart (1), met een opvallende rode kruin (2). Bij de mannetjes loopt de rode kleur over het hele voorhoofd, terwijl bij de vrouwtjes de rode kleur zich beperkt tot het achterste deel van de kruin. De ogen zijn lichtgeel tot wit (3), wat een contrasterend effect geeft met de donkere veren.
Kenmerkend gedrag
Zwarte spechten voeden zich voornamelijk met mieren, larven, en andere insecten die ze uit boomstammen halen. Fotograaf: Edwin Witter
Zwarte spechten zijn territoriale vogels en hebben grote gebieden nodig om te foerageren en te nestelen. Ze zijn gespecialiseerd in het uitkerven van grote nesten in zachte, verrotte boomstammen, vaak hoog boven de grond. De zwarte specht voedt zich voornamelijk met mieren, larven, en andere insecten die ze uit boomstammen halen.
Gelijkende soorten
Zwarte spechten zijn gespecialiseerd in het uitkerven van grote nesten in zachte, verrotte boomstammen. Fotograaf: Sieb
Qua uiterlijk is de zwarte specht uniek en niet moeilijk te verwarren met andere spechten. Behalve dat hij op de kruin na helemaal zwart is, is de zwarte specht ook groot in verhouding tot de andere spechten die we in Nederland kennen. Daarnaast vliegt de zwarte specht ook meer in een rechte lijn wat afwijkt van de typisch golf beweging bij andere spechten. Wel zijn de roep en welbekende spechtroffel typische geluiden die bij een specht horen en daarom nog wel te verwarren met soortgenoten. De roffel van de zwarte specht is zwaarder dan de andere spechten en houd lang aan. De voorjaarsroep van de zwarte specht lijkt op de roep van de groene specht, de welbekende lachende roep, maar dan een paar tonen hoger.
Wist je dat?
Een ruigpootuil kijkt uit zijn nestholte (een oud zwarte spechtennest). Fotograaf: Bouke ten Cate
De zwarte specht is een echte bosarchitect. De nesten die ze bouwen zijn zo groot en stevig dat ze vaak meerdere jaren worden gebruikt door verschillende generaties spechten, en later ook door andere dieren zoals uilen en boommarters. Dit maakt de zwarte specht tot een belangrijke soort voor het behoud van de biodiversiteit in oude bossen. Hun aanwezigheid is een teken van een gezond bos, waar oude bomen en dood hout aanwezig zijn.
Voor Bart (1993) begon het vogelen toen hij 4 jaar oud was en op pad ging met zijn oom. De passie ontwikkelde zich en op de middelbare school organiseerde hij samen met andere vogelliefhebbers excursies voor medeleerlingen. Tegenwoordig zet hij zich in voor Sovon en doet hij broedvogeltellingen. Hij is dagelijks te vinden in de bossen rondom Amersfoort en Soest samen met zijn hond en verrekijker.
Bart Gouman
Voor Bart (1993) begon het vogelen toen hij 4 jaar oud was en op pad ging met zijn oom. De passie ontwikkelde zich en op de middelbare school organiseerde hij samen met andere vogelliefhebbers excursies voor medeleerlingen. Tegenwoordig zet hij zich in voor Sovon en doet hij broedvogeltellingen. Hij is dagelijks te vinden in de bossen rondom Amersfoort en Soest samen met zijn hond en verrekijker.
