Zo herken je de grote zilverreiger

Kenmerken

Oorspronkelijk kwam de grote zilverreiger voor in het oostelijke mediterrane gebied. Pas sinds de jaren 70-80 van de vorige eeuw zijn ze in ons land te zien. Voor die tijd was deze grote sneeuwwitte reiger hier een zeldzame gast. Nu is deze reiger zelfs een algemene verschijning die vanaf 2000 ook in ons land broedt. De aantallen broedparen nemen sindsdien langzaam toe, maar het aantal overwinterende vogels groeit nog flink. De vogel is met zijn volledig witte verenkleed een opvallende en sierlijke verschijning in het buitengebied. Ze hebben een voorkeur voor grote rustige natte rietlanden zoals de Oostvaardersplassen, Nieuwkoopse Plassen, De Biesbosch en De Wieden maar foerageren ook op de agrarische graslanden. Overnachten doen ze in groten getale op gezamenlijke slaapplaatsen.

Verenkleed

Het volledige verenkleed (1) is spierwit van kleur. Alleen de poten (2) zijn zwart en de snavel (3) is geel. Tussen de snavelbasis en het oog (4) is de kale huid groenig gekleurd. Het oog (5) is lichtgekleurd en heeft een zwarte pupil. De hals (6) wordt vrijwel altijd, ook tijdens de vlucht ingetrokken en in een “S” vorm gehouden.

In een hele korte periode aan het begin van het broedseizoen is de snavel zwart (7) en zijn de poten wat lichter en soms oranje gekleurd (8). De kale huid tussen de snavelbasis (9) en het oog, de teugel, is feller groen gekleurd. Ook heeft de vogel dan lange witte sierveren (10) aan de vleugels en wordt het broedkleed en ook wel het bruidskleed genoemd.

Kenmerkend gedrag

Overdag foerageren de grote zilverreigers individueel, maar tegen de schemer zoeken de vogels elkaar op om op hun vaste slaapplaats gezamenlijk de nacht door te brengen. In strenge winters verzamelen de grote zilverreigers zich ook en kunnen dan in hele grote groepen van soms honderden vogels de koude periode uitzitten. Zo zaten tijdens een stevige winterse periode in februari 2012 een keer bijna duizend koukleumende grote zilverreigers in de Biesbosch. Het zijn zoals andere reigersoorten koloniebroeders. Overdag zie je de reigers vrijwel altijd alleen in zowel ondiep water als in het agrarisch gebied naar voedsel zoeken. Ze lopen dan behoedzaam met grote stappen langs het water of in het gras. Grote zilverreigers hebben een uitgebreid menu waar behalve vissen en kikkers ook muizen, mollen en zelfs kleine vogels op staan. Grote zilverreigers foerageren actiever en zijn beweeglijker dan bijvoorbeeld blauwe reigers die stil aan de waterkant staan en wachten totdat de prooi voorbij zwemt.

Gelijkende soorten

De kleine zilverreiger is beduidend kleiner dan de grote zilverreiger, vandaar ook de naam. De kleine zilverreiger heeft opvallende gele tenen en daarmee onderscheid hij zich van de grote zilverreiger die geheel zwarte tenen heeft. De kleine zilverreiger heeft het in alle seizoenen een zwarte snavel en poten. Alleen in het broedseizoen heeft hij twee lange veren op zijn achterhoofd en heeft hij sierveren aan de vleugels

De lepelaar zit qua grootte tussen de grote- en kleine zilverreiger in. Net als de beide reigers is de lepelaar ook een witte vogel die je in dezelfde leefomgeving tegenkomt. De lepelaar heeft een lange lepelvormige snavel waarmee het voedsel, door het heen en weer bewegen van de snavel, uit het water wordt gezeefd. In het voorjaar heeft de vogel een flinke kuif die soms ook licht oranje kleurt. Naarmate de zomer nadert verdwijnt de kuif weer. In de vlucht is de lepelaar goed te herkennen omdat hij niet met een ingetrokken hals maar met een gestrekte hals vliegt.

Wist je dat?

• De grote zilverreiger halverwege de 19e eeuw bijna uitgestorven was omdat het in die tijd mode was om de mooie hagelwitte veren op hoeden te dragen? De hagelwitte reiger werden in die tijd flink bejaagd. De reigerveren waren toen zeer kostbaar en duur en je moest er flink voor betalen.
• De zilverreiger in de oudheid symbool stond voor zuiverheid, wijsheid en gratie? Ze symboliseren geduld en aanpassingsvermogen en dat laatste zien we nu gebeuren als de zilverreigers ook in ons land zijn gaan broeden.