Winterkoninkjes zijn heel kleine vogeltjes met een spitse snavel en een opgewipt staartje. Doordat ze er zo klein en compact uitzien tijdens het vliegen, en omdat ze zulke korte ronde vleugels hebben en een rechtlijnige, snorrende vleugelslag hebben, lijken het wel hommels.
Herkenning
9 cm. Een kleine, compacte en onopvallende vogel, die makkelijk herkenbaar is aan luide zang en rechtopstaande korte staart. Zeer actief en levendig. Blijft doorgaans dicht bij de grond, hoewel hij goed kan vliegen. Vlucht met zoemende vleugelslag. Zang is dermate luid dat het moeilijk voor te stellen is dat het van zo'n klein vogeltje afkomstig is. Lijkt op afstand egaal bruin; gehele verenkleed is echter fijn dwars gebandeerd; bovendelen rossigbruin, onderdelen beigebruin, crèmekleurige wenkbrauwstreep en keel, witte vlekjes op handpennen en aan punten van vleugeldekveren.
Verspreiding
Komt voor in Europa, Belarus, Oekraïne, Rusland en in delen van Oost-Azië. Deels trekvogel. In Nederland uiterst talrijke broedvogel, jaarrond aanwezig.
Biotopen
Geen duidelijke habitatvoorkeur, maar vraagt veel dichte ondergroei, zoals dichte heggen, braamstruiken, en dergelijke.
Levenswijze
Voedsel
Vooral insecten en spinnen, maar af en toe ook vruchten en zaden.
Eieren
Aantal eieren in legsel meestal 5-8, tot 16 zijn gemeld. Buikig. Glad en glanzend. Wit, dikwijls ongetekend, of met een beperkte zone van zeer kleine spikkels van zwart of roodachtig-bruin aan de stompe pool. Formaat 17,6 x 13,3 mm.
Geluid
Zang serie luid vloeiend gebabbel, schetterend, met veel trillers; wordt gehele jaar door gehoord, maar vooral in voorjaar. Roep luide ratel 'trrrrrrr'.
