Onderdeel van Pixfactory

Op werkdagen voor 15.00 besteld, morgen in huis

Smelleken

Falco columbarius

De smelleken is een kleine en wendbare valk, die je bij ons vooral in het winterseizoen ziet. Ze hebben een voorkeur voor open gebieden, waar ze jagen op kleine vogels. In het voorjaar trekken ze weg richting de broedgebieden op de heideterreinen en hoogveengebieden van Scandinavië en Rusland.

Fotograaf: Arie Ouwerkerk

Herkenning

25-30 cm, spanwijdte 60-65 cm. Een zeer kleine valk, (grootte als grote lijster) lijkt op een miniatuur slecht- of boomvalk, maar met levendige, gehaaste vlucht met snelle klapwiekende vleugelslagen. Mannetje met leiblauwe bovendelen, zwarte eindband aan staart en roodbruine, donker gestreepte onderdelen; achterhoofd roestkleurig; geen snorstreep. Vrouwtje met donkerbruine bovendelen, witachtige, bruin gestreepte onderdelen en krachtig crème en donkerbruin gestreepte staart. Juveniel als vrouwtje maar donkerder met witte vlekken op achterhoofd.

Verspreiding

Broedvogel in Alaska, Canada, IJsland, Scandinavië, de Balkan en Noord-Azië. Standvogel van zuidelijk Alaska tot het midden van de Verenigde staten, delen van de Britse Eilanden, Wit-Rusland en zuidelijk Kazachstan. Wintergast van de Verenigde Staten tot in noordelijk Zuid-Amerika, Europa, Noord-Afrika en grote delen van Azië. In Nederland een doortrekker en wintergast in zeer klein aantal.

Biotopen

In open gebieden zoals akkers en weilanden, kwelders en open duin, venen en heide. Tijdens de trek ook te vinden boven het bos en de stad. Slaapt vaak in hoge heide of riet.

Levenswijze

Voedsel
Vangt prooi door verrassingsaanval tijdens lage, rechte vlucht of door langdurige achtervolging. Hoofdzakelijk kleine vogels, vlak boven of op de grond gevangen.

Eieren
Aantal eieren in legsel meestal 4-5, zo nu en dan 2-7. Rondachtig tot kort ellipsvormig. Glad, niet glanzend. Licht geelbruin, gewoonlijk schuilgaand onder zware rode, roodviolette of bruine spikkels. Formaat 40,3 x 31,2 mm.

Geluid

In broedgebied een snel, schel, kekkerend ‘quik-ik-ik-ik’.

Laatste waarnemingen

Lees verder over

Vogels vergelijken

Foto's