Dit onopvallende spechtje wordt meestal het eerst opgemerkt door de helder klinkende roepserie van 8-15 keer kie-kie-kie. Als je ze te zien krijgt valt gelijk het kleine formaat en de horizontale witte strepen op de rug op. In het vroege voorjaar en de nazomer heb je de meeste kans om ze waar te nemen, omdat ze dan het meest roepen.
Fotograaf: Henk Dikkers
Herkenning
15 cm. Kleinste specht met gestreept uiterlijk. Kop met veel wit op voorhoofd, oorstreek, kin en keel; mannetje met rode, vrouwtje met zwarte kopkap. Rug zwart met dwarse zwartwit streping, onderdelen wit met zwarte lengtestreepjes. Heeft nooit rode onderstaart. Leeft vooral in kleinere takken en twijgen boven in bomen, maar zwerft in de winter vaak rond met groepen mezen.
Verspreiding
Komt voor in delen van Europa, ontbreekt in Ierland, Schotland, IJsland, Zuid-Spanje en Portugal. In Nederland vrij talrijke broedvogel, jaarrond aanwezig.
Biotopen
Gemengde- en loofbossen, parken en boomgaarden.
Levenswijze
Voedsel
Voornamelijk insecten. Foerageert vaker in twijgen en buitenste takken dan andere spechten.
Eieren
Aantal eieren in legsel meestal 4-6, soms 3-8. Ellipsvormig. Glad en glanzend. Dunne schaal. Wit. Formaat 18,8 x 14,5 mm.
Geluid
Roep ’tsjiek’, zachter dan van grote bonte specht. Heeft ook opvallender ‘kie kie kie’, als een torenvalk of draaihals. Roffelt ook, maar langer en zachter dan grote bonte specht.
De meer bescheiden kleine bonte specht. Fotograaf: Henk Dikkers
Kenmerken
De kleinste spechtensoort in Nederland die vaak te vinden is in bossen met zachte houtsoorten, zoals berk en populier. In het voor- en najaar goed te vinden door de opvallende roep (kie-kie-ki-ki-ki-ki-ki). Aanzienlijk kleiner dan de andere twee bonte spechten, niet veel groter dan een mus. Het formaat maakt dat verwarring met andere bonte spechten eigenlijk niet aan de orde is.
Kleed man
Kenmerkend voor de kleine bonte specht zijn de witte diffuse dwarsbanden op de rug (1) en de rode vlek op de voorzijde van de kop (2). In tegenstelling tot de grote en middelste bonte specht heeft de kleine bonte specht een witte anaalstreek (3).
Op deze foto is de gebandeerde rugzijde goed zichtbaar. Door de scherpe bandering op de vleugels wordt het optisch één gestreept geheel. Fotograaf: Henk Dikkers
Kleed vrouw
De vrouwtjes van kleine bonte specht lijken grotendeels op de mannetjes, het verschil is te zien aan de vlek op de voorzijde van de kop. Deze is bij vrouwtjes geheel wit (4).
Juveniel kleed
Juveniele kleine bonte spechten lijken al veel op adulte vogels. Bij heel jonge mannetjes (zoals op de onderstaande foto) is de kleur van de rode vlek op de kop minder uitgesproken rood. Daarnaast zijn de witte dwarsbanden minder diffuus.
Kenmerkend gedrag
De kleine bonte specht roffelt om zijn territorium af te bakenen. Het geluid is te vergelijken met een naaimachine.
Gelijkende soorten
Verwarring met de grote bonte specht en middelste bonte specht kan optreden. Deze twee soorten hebben echter twee grote witte schoudervlekken en geen witte dwarsbanden. Ook hebben deze soorten een rode (grote bonte specht) of een roze (middelste bonte specht) anaalstreek.
Wist je dat?
Kleine bonte spechten in het najaar soms ook vruchten eten.
