Onderdeel van Pixfactory

Op werkdagen voor 15.00 besteld, morgen in huis

Bladkoning

Phylloscopus inornatus

Het zien van een blako (afkorting voor bladkoning) was lange tijd het summum voor een vogelaar tijdens de najaarstrek langs de kust. Dit mooie vogeltje is niet eens zo lastig te vinden, want hij verraadt zich meestal door de kenmerkende roep, een opvallend, vaak herhaald tsjie. Tegenwoordig worden bladkoninkjes steeds vaker ook in het binnenland waargenomen.

Bladkoning
Fotograaf: Daniele Occhiato

Herkenning

10 cm. Geslachten gelijk. Zeer klein, formaat als goudhaan. Bovendelen groen, onderdelen wit of grijswit. Brede, opvallende wenkbrauwstreep, geflankeerd door donkere oog- en kruinstreep. Twee gele vleugelstrepen, gele randen aan slagpennen en geelwitte punten aan tertials. Poten bleekroze tot bruin. Soms met wat geel op stuit en met zwakke, gelige, kruinstreep. Rusteloos, beweegt zich snel en behendig door de vegetatie; bidt regelmatig of vangt insecten op vliegenvangermanier.

Verspreiding

Broedt voornamelijk in grote delen van Rusland, maar ook in delen van noordelijk Mongolië en Noordoost-China. Overwintert in delen van Zuidoost-Azië. In Nederland doortrekker in zeer klein aantal.

Biotopen

In gemengd- en loofbos, vaak halfopen, of struiken, waar veel insecten te vinden zijn. Vaak langs kust maar soms ook in parken en tuinen. Op najaarstrek met name langs de kust.

Levenswijze

Voedsel
Insecten, die vaak biddend of op vliegenvangermanier worden gevangen. Pakt ook insecten van bladeren.

Eieren
Aantal eieren in legsel meestal 5-6, soms 7. Wit. Bezet met fijne roodachtig-bruine, purperachtig-bruine en licht purperachtig-grijze spikkels. Tekens meestal voornamelijk aan het stompe einde. Formaat 13,9 x 11,1 mm.

Geluid

Roep 'tsiewie' als van zwarte mees. Zang zelden gehoord in Nederland.

Laatste waarnemingen

Geluidsopnames

Zo herken je de bladkoning

Fotograaf: Thijs Glastra

Kenmerken

Zingende Bladkoning
Een zingende bladkoning hoor je niet tijdens de najaarstrek, maar ze laten wel hun kenmerkende roep horen. Fotograaf: Daniele Occhiato

 

De bladkoning is een kleine mosgroene zangvogel die ongeveer even groot is als een goudhaan en in de maanden september en oktober in Nederland te zien is. De vogel is dan op doortrek van West –Siberië naar Zuidoost- Azië en is dan met name langs de Nederlandse kust te zien en zeker ook te horen. Je hoort hem in deze tijd niet zingen maar je hoort hem wel veelvuldig “TSJIE of TSJIE-oeWIET” roepen. De bladkoning is geen opvallende vogel en is dus vooral te vinden door het veelvuldig roepen wat explosief en scherp klinkt. Tegenwoordig is de bladkoning in mindere mate ook in het binnenland te vinden.

Verenkleed

Een onopvallende bladkoning prachtig in beeld. Fotograaf: Daniele Occhiato

 

Een bladkoning heeft een mosgroen verenkleed met op de vleugels twee opvallende gelige vleugelstrepen(1). De grootste lichte vleugelstreep(2) zit op de dekveren en valt extra op door de brede donkere, bijna zwarte baan(3) van dekveren die vlak onder die lichte vleugelstreep loopt. De kleinere, bovenste lichte streep(4) is te zien op de middelste dekveren. In het najaar als de vogel bij ons te zien is, is de lange en brede lichte wenkbrauw(5)- en daaronder de donkere oogstreep(6) heel goed te zien. Beide lopen van snavelbasis tot op het achterhoofd van de bladkoning. Een bladkoning heeft een lichte ondersnavel(7) die uitloopt in een zwarte punt en op de borst(8) is een lichte streping te zien..

Kenmerkend gedrag

Bladkoning
Een bladkoning is onopvallend en meestal lastig te zien. Fotograaf: Michel Geven

 

Bladkoningen leven en broeden vanaf de West-Russische taiga tot ver in het oosten voorbij het Oeral-gebergte in bijna heel Rusland. Het broedgebied met gemengde bossen van wilgen, berken, populieren en naaldbomen gaat tot 2500 meter hoog. Het vrouwtje bouwt het nest goed verstopt op de grond. Het vrouwtje broedt een legsel van 2 tot 4 eieren uit soms ook meer. Het voeren van de jonge vogels nemen beide ouders voor hun rekening. De jongen krijgen vliegen, bladluizen, en spinnen te eten. Volwassen bladkoninkjes eten ze ook krekels, springstaarten en kleine zaadjes.

Gelijkende soorten

De Humes bladkoning is weliswaar minder sterk gekleurd dan de bladkoning, hij is wel een stuk zeldzamer. Fotograaf: Thijs Glastra

 

De Humes bladkoning lijkt nog het meest op de bladkoning en is een stuk zeldzamer in onze regio. Tijdens de trek komen enkele exemplaren voorbij. De Humes bladkoning heeft veel kenmerken die de bladkoning ook heeft alleen zijn die allemaal wat minder nadrukkelijk zichtbaar. Zo is de kleine lichte vleugelstreep wat onduidelijker, de snavel is iets fijner en korter en is de ondersnavel donkerder, de lange oogstreep is diffuser en loopt uit in een punt. De borst en buik zijn tot aan de anaalstreek vuilwit in plaats van wit tot lichtgrijs zoals bij de bladkoning. Als de bladkoningen eind oktober vertrokken zijn, arriveren de Humes bladkoningen.
Een nog zeldzamere Pallas boszanger.

 

De Pallas’ boszanger lijkt ook sterk op de bladkoning maar heeft een opvallende lange lichte
middenkruinstreep. De wenkbrauw- en oogstreep zijn zwaarder aangezet dan bij de bladkoning en
vallen daardoor ook meer op. De snavel is geheel zwart en de oorstreek is meer gevlekt dan bij een
bladkoning. En net als de Humes bladkoning komt de Pallas’ boszanger tijdens de trek minder vaak
voor dan de bladkoning en is daarom een stuk zeldzamer.

Wist je dat?

  • De trekroute van de bladkoning eigenlijk van Rusland naar Zuidoost-Azië loopt en dat men niet weet waarom jaarlijks toch zo’n 500 bladkoningen via West-Europa wegtrekken?
  • De naam van de bladkoning door vogelaars afgekort wordt tot “blako”?