Making of: Een dansende blauwborst

‘The making of’ suggereert, dat deze foto van een baltsende blauwborst tot stand gekomen is door een speciaal hierop gerichte aanpak. Maar hoewel de setting voor deze foto zeker voortkomt uit een serieus project, was deze acteur voor mij een complete verrassing.

Het begon allemaal 2 jaar eerder op een verwaarloosd stukje moerassige grond met riet en wilgen, in de buurt van een Emmense nieuwbouwwijk. Daar waren waterrallen gesignaleerd. Ook ik had ze daar een paar keer gehoord. Ik woon daar niet ver vandaan en het leek mij een uitgelezen kans om die geheimzinnige vogel eens wat beter te leren kennen en, uiteraard, te fotograferen.

Tuinscherm

Voor m’n rallenproject kocht ik bij een bouwmarkt drie rieten tuinschermen van 180×180 cm en knutselde die aan de rand van een plasje met touw en ijzerdraad aan elkaar. Verborgen tussen het riet en overeind gehouden door wat wilgenstammetjes en takken. Een u-vorming kijkscherm, dat helemaal opging in de omgeving, was het resultaat. Onderin een gat voor de lens en ik liggend achter de camera.

Dat eerste jaar kon ik al een paar aardige foto’s van de waterral maken en af en toe zag ik ook mevrouw blauwborst tussen het riet foerageren. Maar door gebrek aan regen in het voorjaar zakte het water snel en met het water verdween de waterral. Ook de blauwborst zag ik niet meer voor m’n scherm.

Topjaar

Het jaar daarop, we schrijven dan maart 2018, was voor mij met de waterrallen een topjaar. Foto’s van roepende, foeragerende, nestmateriaal verslepende en zelfs parende rallen. Allemaal in de natuurlijke habitat van een moerasbosje met slikranden. Af en toe kwam een blauwborst man vlak boven mij in de wilg zijn lied ten gehore brengen. Maar hoewel dat natuurlijk prettig onderhoudend is als je op de ral ligt te wachten, heb ik er geen foto aan over gehouden. Ook 2018 was een extreem droog jaar en al vroeg in de lente kwam het plasje voor m’n scherm vrijwel droog te staan. Van nestelen is het daarom niet gekomen; de rallen vertrokken naar een nattere omgeving elders.

Een jaar later lag ik opnieuw achter m’n rietscherm. Dat moest wel even wat opgeknapt worden, want door een vroege voorjaarsstorm was een deel van het scherm losgeraakt en stukgewaaid. Ook de plas voor het scherm vroeg de nodige aandacht, omdat veel jonge rietloten het zicht nogal belemmerden. Maar alles was weer in orde nog voor de rallen eind maart weer kwamen opdagen. De blauwborsten waren ook weer present en een rietgors kwam af en toe pal voor het scherm even voor mij zingen.

Meelwormdispenser

Om de waterrallen te verleiden in de buurt van het scherm te komen foerageren, had ik, een meelwormdispenser gemaakt: een holle metalen zeef met onderin een gaatje, vrij hoog bevestigd aan een paaltje. Het paaltje plantte ik in een slikrandje, met de zeef zo hoog, dat de rallen niet bij de zeef zelf konden komen. Een handvol meelwormpjes erin plus een beschuit, zorgden voor een schaarse, maar regelmatige aanvoer van meelwormpjes gedurende een paar dagen.

Het idee is overgenomen van Ton Döpp, die dat eens beschreef op birdpix.nl. Het werkte prima. En opnieuw kreeg ik de ral prachtig voor m’n lens. Dit jaar was vrouw ral overigens veel schuwer dan vorig jaar. Ik kreeg haar bijna niet te zien en na een poosje was ze helemaal verdwenen. De blauwborsten daarentegen verschenen nu regelmatig voor mijn scherm. Ze hadden de meelwormpjes in de gaten gekregen en kwamen af en toe even kijken of er al weer één te halen was. Vooral mevrouw blauwborst kwam regelmatig onverwachts van tussen het riet over de slikrand aangelopen om poolshoogte te nemen. Als ik oplettend genoeg bleef wachten, gaf dat soms de gelegenheid om een sfeervolle blauwborst-in-moeras- foto te maken.

Niet van gediend

Meneer blauwborst was meer geïnteresseerd in mevrouw blauwborst, dan in de meelwormpjes. Meestal hoorde ik hem eerst zingen in de wilgen boven mij om vervolgens af te dalen naar de plek waar ze aan het foerageren was. Zij was daar niet zo van gediend en joeg hem meestal weg, omdat ze geen concurrentie wilde. Het lukte daarom maar moeilijk om een aardige foto van de blauwborst man in moerassfeer te krijgen.

Op een ochtend landde hij echter op de slikrand voor het scherm en… begon te dansen! Met het koppie fier geheven en de vleugels breed, draaide hij rondjes vlak voor mijn neus. Het duurde niet lang, want hij werd weggejaagd door z’n geliefde, die zelfs met deze zwierige avances niet te vermurwen was. Ik had haar nog helemaal niet gezien, maar begreep natuurlijk wel, dat hij niet voor mij aan het dansen was. Op mijn schermpje verscheen een foto van de danser in precies de fijne moeras-sfeer, die ik voor ogen had. Een heerlijk moment!

Dit artikel is geschreven door Bert Ooms. Alle foto’s zijn ook door hem gemaakt.