De kraanvogeltrek is weer begonnen. Van zondag 16 februari tot en met dinsdag 18 februari vlogen er in totaal zo’n 25.000 van deze vogels over België. De laatste twee weken zijn er volgens Trektellen.nl 10.110 kraanvogels over Nederland getrokken. Het gaat daarbij met name om tellingen in Limburg en Oost Nederland. Maar ook westelijker, bij plaatsen als Ede, Amersfoort en zelfs Zeist, zijn kraanvogels waargenomen. En de komende weken kunnen we nog meer verwachten.
Kraanvogels nestelen ’s zomers vooral in Scandinavië en in het noorden van Duitsland. Daarbij gaat het om 200.000 tot 300.000 vogels. Sinds 2001 zijn er ook in ons land broedgevallen bekend (de eerste in Fochteloërveen). In 2024 waren er zelfs zeventig broedparen, ook in het midden en zuiden van ons land.
Belangrijke factor
In het najaar trekken de kraanvogels massaal naar Zuid-Frankrijk en Spanje. In februari en maart komt de trek naar het noorden weer op gang. Wanneer de trek plaatsvindt en welke route de vogels volgen, is sterk afhankelijk van de temperatuur en de wind. Met name de wind is een belangrijke factor voor de route. Bij een (zuid-) westelijke wind is er een grote kans dat ze ten oosten van ons voorbijvliegen. Maar als de wind meer uit het oosten komt, kunnen we ze ook in ons land voorbij zien komen.
De laatste paar dagen zijn er volgens het In European Crane Migration Network (ECMN) ongeveer 45.000 kraanvogels vanuit Lac du Der in Frankrijk vertrokken. Daarbij komen nog de vogels die vanuit Centraal Frankrijk zijn vertrokken en die niet stoppen bij Lac du Der. In totaal zouden er de afgelopen periode al zo’n 55.000 t0t 60.000 kraanvogels naar het noorden zijn getrokken, zo schat het ECMN.
Tussenstop
Minstens 20.000 tot 25.000 van deze vogels zijn echter niet direct naar het noorden doorgevlogen, maar hebben ergens in Oost Frankrijk een tussenstop gemaakt. Voor deze vogels vormen de kou en de oostenwind – die voor de vogels een tegenwind is – een barrière waardoor ze hun migratie tijdelijk onderbreken. Tussen Lac du Der en de Belgisch grens zijn bijvoorbeeld al twee plaatsen bekend waar zich grote groepen met 4.000 tot 5.000 kraanvogels bevinden.
De verwachting is dat die barrière komende dagen wordt opgeheven. De wind draait over de hele migratie-as (van Spanje tot Noord-Duitsland) naar zuid en later nog naar zuidwest. Dan krijgen de kraanvogels de wind in de rug waardoor ze met zo weinig mogelijk energieverlies hun trek kunnen voortzetten. De zachtere lucht die met deze wind mee komt verdrijft de kou, waardoor ze een extra duwtje in de rug krijgen. Of wij ze daarbij te zien krijgen, is even afwachten. Vooral als u in het oosten of zuidoosten van ons land bent, is het aan te raden geregeld even naar boven te kijken.
