Een dagje naar het strand
Op een mooie junidag besloot ik naar het strand te gaan, met als doel wat steltlopers te fotograferen. Spontane plannen zijn leuk, maar bieden natuurlijk geen garanties. Bij aankomst lag het zwin er namelijk verlaten bij, zelfs de meeuwen hadden die dag klaarblijkelijk andere plannen. Slechts één steltje scharrelde er rond: een bonte strandloper. Niks mis mee, dus ik positioneerde mij met mijn grondstatief in de natte drek en experimenteerde wat met high-key-achtige opnames. Maar met slechts één vogel, die verder niet heel veel deed, was ik vrij snel uitgefotografeerd. Mijn strandbezoek leek niet veel op te gaan leveren. Plots hoorde ik echter een bekend geluid uit de richting van het duin: gierzwaluwen!
Snel schakelen
Ik stond direct op en zag een groepje van zes gierzwaluwen inmiddels laag over het water vliegen op zoek naar insecten, om vervolgens weer terug naar de duinrand te vliegen. Daarna herhaalde dit patroon zich. Leuk! Giertjes aan het strand, die had nog niet.
Snel kwam ik daarom in actie, in de hoop dat ze het rondje nog een paar keer zouden herhalen. De camera maakte ik los van het grondstatief, want daar had ik voor vluchtfoto’s natuurlijk niks aan. Dat ging ik uit de hand doen. Ik haastte me naar de zijde van de plas waar ik de zon in de rug zou hebben, en onderwijl paste ik de camera-instellingen alvast aan. Die stonden namelijk nog op een ‘rondscharrelende niet-al-te-actieve steltloper in tegenlicht voor high-key’ (1/2000s, f4 en bijna 4 stops overbelicht).
Details
Gierzwaluwen zijn razendsnelle vliegers, dus als eerste moest de sluitertijd omhoog, 1/4000s leek me daarvoor prima. Het overbelichten bracht ik terug tot 2 stops. Zowel tegen de lucht als tegen de duinen zou ik dat wel nodig hebben, anders zou ik alleen donkere vogels krijgen en daarmee de details in het verenkleed missen.
Inmiddels was in aangekomen bij wat ik vermoedde de goede plek zou kunnen zijn. De vogels zouden wel enigszins tegen de windrichting in naar mij toe vliegen, en de zon had ik hier schuin in de rug. Ook zag ik direct al een beeld voor me: een gierzwaluw met de duinen als achtergrond.
Camera op ‘plan B’
In mijn camera heb ik drie voorkeuze-instellingen aangemaakt (geheugenbank opnamemenu heet dat bij Nikon): voor ‘normaal’, ‘in vlucht’ en ‘personen’. De belangrijkste instelling bij ‘in vlucht’ is daarbij, behalve natuurlijk continu en aantal beelden per seconde, het AF veld. Dat heb ik daar staan op wide-area AF [C2] (een soort grote rechthoek in je zoeker), waarbinnen de camera dan vrij gemakkelijk vogels ‘oppikt’. Dat werkt in de meeste gevallen prima, zeker tegen de lucht. Alleen vind ik vogels tegen de lucht niet zo spannend, en daarom hoopte ik de vogels ook tegen een duinachtergrond te kunnen fotograferen.
De aanpak
De camera stond nu goed ingesteld, en ikzelf stond op een goed punt. Dat was dus geregeld. Nu alleen nog de vraag hoe ik die razendsnelle vogels in beeld ging krijgen en vooral: in beeld houden. Kwam de groep weer aanvliegen, dan zorgde ik ervoor dat ik met de autofocus er al eentje oppikte zolang ze nog tegen de lucht vlogen. Dat is, ondanks alle techniek, toch gemakkelijker dan ze oppikken tegen een drukke achtergrond van duin en helmgras. Vervolgens was het zaak de autofocus niet meer los te laten, en dan die ene vogel te volgen tot hij op fotografeerbare afstand was. Pas dan drukte ik de ontspanknop in. Dat klinkt gemakkelijker dan het was. Soms zwenkte de vogel namelijk af en vloog weer een andere richting op, soms kwam ‘ie weliswaar mijn richting op maar maakte hij zulke onverwachte bewegingen dat ik ‘m zelf uit beeld verloor. En heel soms raakte ook de autofocus het spoor even bijster. Toch krijg je op wonderbaarlijke wijze in enkele minuten een gevoel voor wat je moet doen en welke vogels uit de groep kansrijker zijn dan andere. Oefening baart hier dus kunst, zelfs al heb je daarvoor maar kort de gelegenheid.
Het resultaat
De vogels waren zo vriendelijk een klein kwartiertje hun foerageerrondjes te maken alvorens weer door te vliegen. Mij lukte het in die tijd een aantal foto’s te maken waar ik wel tevreden mee was. Eén favoriete foto toont de gierzwaluw vrij dichtbij en tegen de kleuren van de duinachtergrond. Toch werd mijn uiteindelijke favoriet een foto waarbij het onderwerp weliswaar kleiner in beeld is, maar er daardoor veel meer omgeving en daarmee context te zien is.
Mijn bezoek aan het strand was spontaan, het ‘plan’ wijzigde zichzelf terplekke en met een fijn setje foto’s op de geheugenkaart keerde ik huiswaarts.
Gebruikte apparatuur en instellingen hoofdfoto:
Nikon Z9 met Nikkor Z 400mm f/2.8 TC VR S @560mm | 1/4000s | f4 | ISO1100 | 2 stops overbelicht | uit de hand genomen
