Een rondje Instagram
Wie wel eens op bijvoorbeeld Instagram rondstruint zal het misschien zijn opgevallen dat er heel wat prachtige foto’s van vogels (en andere dieren) te vinden zijn. Haarscherp, prachtige kleuren en tegen een werkelijk schitterende achtergrond. Die foto’s worden dan ook bedolven onder de hartjes, duimpjes en in de commentaren is aan superlatieven geen gebrek. Niet zo gek, want de foto’s zijn technisch gezien perfect, en elke natuurfotograaf droomt er natuurlijk van om óók eens een keer op de juiste tijd en plek te zijn om zo’n foto te maken. De fotograaf lijkt er, gezien de perfectie van het beeld, enorm veel tijd en energie in te hebben gestoken. “Maar wie weet lukt het mij ook ooit nog eens om ook zo’n foto te maken”, zo droomt de argeloze kijker.
Te mooi om waar te zijn?
Wie wat verder kijkt dan zijn neus lang is, zal het echter opvallen dat vrijwel identieke foto’s ook opduiken bij andere fotografen: ransuilen op dezelfde prachtige takjes, scharrelaars en bijeneters in even zo fotogenieke omlijstingen – zó mooi en uitgebalanceerd dat het bijna te mooi lijkt om waar te zijn. Zelfs nacht-actieve kerkuilen bij daglicht (wat een mazzel moet je daarvoor wel niet hebben in Nederland!), of bijzondere soorten als holenuilen of Amerikaanse torenvalken. Hé, wacht, dat laatste is wel gek, want de foto’s zijn volgens de maker in Nederland genomen.
Wat is hier aan de hand? Zijn het soms door de computer (AI) gegenereerde beelden? Wás het maar zo, zou ik bijna denken. Nee, het is vele malen erger: het zijn foto’s gemaakt van dieren in gevangenschap. Vogels die er alleen zijn ‘voor de fotograaf’. Zo’n fotosessie blijkt gewoon te boeken. De setting wordt naar wens voor je ingericht (net zo kitscherig als je maar wilt, er lijken geen grenzen te zijn) en desnoods word je zelfs geholpen met tips en trucs. WTF? Als dit gebeurt, wat is dan het volgende? Opgezette dieren fotograferen, ergens op een leuke plek?
Voor of tegen?
Goed, ik kan hier een heel betoog gaan houden waarom ik tegen het houden van dieren in gevangenschap ben, of waarom ik dergelijke verdienmodellen niet echt chique vind en waarom ik het (dus) een beetje sneue manier van fotografie vind. Dat zal ik niet doen, want de meeste weldenkende mensen kunnen de argumenten er zelf wel bij bedenken. En daarbij, evenzovele mensen vinden juist dat er niks mis mee is, want ‘legaal’ en ‘kijk eens hoe liefdevol de eigenaren met hun dieren omgaan’. Aan dat laatste twijfel ik overigens niet. Desondanks toch een schier kansloze discussie, waarbij voor- en tegenstanders het niet vlug eens zullen worden. In tijden van polarisatie op veel andere maatschappelijke thema’s moeten we maar niet actief gaan zoeken naar nóg meer tegenstellingen. Dus het fenomeen an sich laat ik dan ook maar even voor wat het is.
Eerlijk
Maar…. wel één verzoek. Kunnen we in hemelsnaam ophouden dit als natuurfotografie te betitelen? Want dat is het namelijk niet en de kijker wordt erdoor op het verkeerde been gezet. Of liever gezegd: die wordt besodemieterd en kijkt naar iets heel anders dan hij denkt te zien.
Stop dus met talloze hashtags bij de foto te plaatsen als #natuurfotografie, #natuurinnederland, #wildlife en wat je allemaal nog meer kunt bedenken om foto’s te duiden als iets wat ze eenvoudigweg niet zijn.
Wees er gewoon eerlijk over, wanneer je een ‘dierentuinfoto’ maakt. Gebruik dus liever omschrijvingen als #gemaaktingevangenschap, #captiveanimal, #nepbloemensetting of iets dergelijks. Je zult minder lof krijgen toegezwaaid gok ik zomaar, maar je bent wél eerlijk …… En dat is toch iets meer waard dan lege hartjes en duimpjes zou ik zo denken.
29 reacties
Helemaal eens Hans,
Vogel fotografie houd veel meer in dan het perfecte plaatje .
Rondstruinen in de natuur met je foto en oculair apparatuur is op zich al een avontuur .
Om dan foto’s te tonen gemaakt van onderwerpen die gemaakt zijn van soorten in gevangenschap die dan vervolgens moeten lijken op toevallige ontmoetingen CQ waarnemingen in het veld , dit is dan zacht uitgedrukt niet netjes of wel bedrog.
zeker als het onderwerp hier van nature niet eens voorkomt , Dwaalgasten daar gelaten .
Voor mij blijft vogelfotografie dan ook bovenal het plezier voor wat ik er uit haal en maal niet naar duimpjes of andere vormen van waardering .
Voor mij heeft elke foto zijn verhaal en maak zo ook expres op afstand foto’s van vogels in hun natuurlijk habitat .
Dit soort foto’s hebben dan voor mij vaak meer waarde . Daar zit een verhaal in .
Ben op zich niet tegen fotografie van soorten in gevangenschap , hoe wel het persoonlijk mij niet bekoord ,Maar
wees hier in vooral eerlijk .
Eindelijk iemand die het zo durft verwoorden. Helemaal mee eens!
Ik zet grote ogen op als ik dit allemaal lees. Kennelijk kom ik uit een alternatieve natuurwereld, met veel minder fotowedstrijdelement en veel meer fotografie als medium om meer mensen extra te motiveren voor hart en zorg voor natuur, landschap, biodiversiteit en ecologie. Is dat niet veel motiverender en bevredigender dan te proberen ‘de beste’ te zijn? Wat doe ik dan met mijn foto’s? Lezingen geven bij vogelwerkgroepen, KNNV- en IVN-afdelingen, bij ‘Vrouwen van Nu’, op scholen, voor wijk- en buurtvereningen. De opbrengst gaat ook weer naar de natuurbescherming. Is dit misschien ook iets voor jou? Er gaat een wereld voor je open!
Ik ben het ermee eens dat een fotograaf altijd moet melden of het een gehouden dier betreft. Voor de rest vind ik het een ongelofelijk snobistisch verhaal van iemand die blijkbaar fysiek in staat is om allerlei vogels te fotograferen. En, zoals men terecht heeft opgemerkt: polariserend.
De vogels waar hij het over heeft, die legaal gehouden worden, zijn nooit vrij geweest. Je moet in Nederland kunnen aantonen dat dit zo is en ze niet uit de wilde natuur (in binnen- en buitenland) genomen zijn, anders krijg je ongelofelijk gedonder aan je broek. Die vogels zijn bovendien gewend aan mensen om zich heen.
Ik herinner mij nog van een hele tijd geleden, dat een verdwaalde sneeuwuil zich heeft dood gevlogen omdat “natuurfotografen”, zoals meneer ze noemt, geen respect voor de rust van het beest toonden en het volop belaagden voor een mooi plaatje.
Idem dito voor het jong van een rode wouw, nog niet eens zo lang geleden.
En hoe vaak zie je niet dat er tig fotografen op een kluitje staan om een piepklein vogeltje te kunnen vastleggen? Ik heb één keer op verzoek van een kennis een dwerggors op waarneming gezet (ik was daarvoor niet eens bekend met waarneming en raadpleeg het ook niet). Ik doe het nooit weer om bovenstaande reden. Ze kwamen van heinde en ver en het beest werd de hele hei over gejaagd.
En in het algemeen over dieren in gevangenschap: meneer moet zich eens buigen over wat Nederlandse dierentuinen doen aan conservatie: ze krijgen verzoeken om vogels, die op het punt staan functioneel uit te sterven, proberen op te kweken om weer uit te zetten in het land van herkomst in beschermd gebied. Idem dito voor wat betreft koraal. Er worden gebieden opgekocht en beschermd om te voorkomen dat het ten prooi valt aan projectontwikkelaars. Dat is meer dan deze meneer ooit zal kunnen doen.
Dus als meneer zich niet zo denigrerend uit laat over mensen die foto’s maken van dieren in gevangenschap, zal ik niet elke kluitje natuurfotografen ervan beschuldigen dat het ze alleen maar te doen is om een trofee in het digitale fotoboek, ongeacht wat dat met de vrije vogel doet, die niet gewend is aan zoveel aandacht.
eens, maar wel letten op de huisvesting!
Ware het wellicht niet beter te stoppen met plaatsen van de natuurlijk fraaie foto’s gemaakt op wat voor locatie dan ook?
Dan is het uit met “scoren” en kunnen de vele fotografen of vogelliefhebbers?? het laten bij genieten zonder a.d. grote klok te hangen waar wat te zien is zodat natuur gewoon natuur is met zijn/haar toevalstreffers.
Natuurlijk helemaal mee eens! Natuur de natuur laten zijn en niet zo jokkebrokken! Neppers
Interessante discussie. Ik ben, net als Lex, fysiek beperkt. In mijn geval gaat het om een beperkt gezichtsvermogen. Mijn ogen functioneren redelijk maar verre van optimaal. Alleen daarom al ben ik afhankelijk van het OV en daarom kan je op veel plekken al nooit vroeg zijn en heel veel plekken zijn helemaal niet bereikbaar met OV. En als je het er wel voor over hebt om kilometers te lopen ga je ook niet zo snel met telescopen en statieven sjouwen.
Gelukkig dat veel vogelaars mij helpen als ik wel op een plek in de natuur ben maar zelf problemen heb de vogel(s) te ontdekken. Soms mag ik kijken door hun verrekijker of telescoop waar ik heel erg blij mee ben. Anderen doen hun uiterste best om gedetailleerd te vertellen waar ik moet kijken. Heel erg fijn en ik ben deze mede vogelaars zeer dankbaar!
Maar in veel gevallen loop ik alleen en zal dan vast wel e.e.a. missen. Daarom is een fotosessie voor mij een heel andere ervaring dan “om de beurt een foto mogen maken bij een roofvogelschow … te zielig voor woorden en ze moeten er ook nog voor betalen”. Voor mij is dat een manier om vogels wel van nabij te zien en om mooie foto’s te maken. En ik zal, als ik die foto’s al deel, er zeker niet bijzetten dat het om natuurfotografie gaat.
Ik hoop dat er meer begrip komt voor mensen met handicaps die ook graag vogels zien en eventueel willen fotograferen en dat zij daarvoor (soms) minder natuurlijke wegen bewandelen.
Bij het lezen van dit artikel krijg ik een dubbel gevoel.
Aan de ene kant ben ik het er volledig mee eens dat er eerlijk gezegd moet worden onder welke omstandigheden een foto gemaakt is.
Aan de andere kant vind ik dat het fotograferen van vogels in gevangenschap (of vanuit een kijkhut) in veel gevallen heel veel verstoring kan voorkomen. Om hier een heel concreet voorbeeld van te noemen gaan we een paar jaar terug in de tijd. Ergens in Brabant zat een winter rustplaats van de Ransuil waar minimaal 20 (waarschijnlijk meer) exemplaren zaten. Deze plek heeft meerdere jaren bestaan … tot deze bekend werd bij “natuurfotografen”. Toen kwamen er dagelijk meerdere, zo niet tientallen fotografen bij de uilen, waarbij de uilen vaak zo dicht benaderd werden dat deze naar de fotografen gingen kijken. Natuurlijk is een uil die kijkt veel leuker voor de foto dan een slapende uil, maar die uilen moeten overdag slapen. Het gevolg … de volgende winter was het aantal rustende Ransuilen op deze locatie 0!
Ik zou willen zeggen dat dit een uitzondering was, maar helaas lijkt dit steeds meer de regel te worden. Waarom? Omdat veel “natuurfotografen” een mooie foto van die ene soort willen hebben en de continue toeloop voor verstoring zorgt. De vraag die ik terug wil stellen is dan ook wat de werkelijke sneue vertoning is, een foto van een tamme vogel als natuurfoto benoemen, of het grote aantal “echte natuurfoto’s” dat uiteindelijk voor heel veel verstoring kan zorgen?
Mee eens, laten we het kaf van het koren scheiden
Helemaal mee eens. Wees gewoon eerlijk. Ook wanneer je foto’s maakt vanuit een kijk/fotografiehut.. zet dat er gewoon eerlijk bij.
Je kunt onmiddellijk zien dat de foto vanuit een vogelhut is gemaakt. Je verstoord totaal de vogels niet en kun je genieten van al dat moois wat je normaal niet te zien krijg. Maar genieten in de natuur is nog mooier en dan als je een mooie vogel op de foto kan zetten is een extra gelukkie! Het is voor te plaatsen op Facebook of andere media niet zo aantrekkelijk maar het gaat om de beleving om on de natuur te fotograferen. Dan maar geen perfect plaatje!
Geen sprld tussen te krijgen.
Helemaal mee eens, fijn dat je hier aandacht aan besteed. En er komt nog bij dat je hiermee de dierenhandel (legaal of illegaal) stimuleert.
Idd VRESELIJK en je hebt helemaal GELIJK Hans !
Ik zie het op Facebook ook regelmatig langskomen waar grote groepen om de beurt een foto mogen maken bij een roofvogelschow … te zielig voor woorden en ze moeten er ook nog voor betalen 🤔🤣.
Ik heb al een hekel aan betaalde schuilhutten … laat staan deze onzin !
Ik heb ook een hekel aan betaalde vogelhutten.. en mijn foto’s zijn meestal genomen vanuit de auto..dit omdat ik niet meer zo lang kan wandelen.. maar inderdaad wees eerlijk.. jammer dat dat niet zo is.. ik kan niet bewerken gelukkig dus .. maar jammer dat ze zulke fotos maken
Helemaal mee eens. En het werkt inderdaad bij mij zo dat ik denk zo’ n foto zou ik ook wel willen maken. Maar vogels in gevangenschap is voor mij een no go area.
Helemaal eens!
Eens, laten ze gewoon vermelden waar de foto gemaakt is ipv de ultieme natuurfotograaf uit te te hangen. Van de Valk of Topvogel of whatever.
Eens, Eens Eens. Ik hou ook niet van lege hartjes. En likes?? Die geef ik mezelf…zoals je op mijn site kan zien/lezen.
Fijn dat hier nu ook eens aandacht aan wordt gegeven!
Wow, eerst je gal spuwen, de fotografen bekritiseren, ze betigten van besodemieterij en oproepen daarmee op te houden (ze lekker in een hokje geduwd) om daarna ook op te roepen om niet te polariseren. Niet chique en eigenlijk heel goedkoop (scoren… Voor de likes?).
Ik houd er ook niet van om in een volière te gaan fotograferen, en roofvogelshow is ook niet aan mij besteed maar af en toe een fotohut huren of naar een hut op de HV gaan, doe ik wel graag. Ik ben erg beperkt door mijn slechte gezondheid en ik voel me nu alsof ik mij moet verdedigen. En hoewel ik wel altijd erbij zet wanneer foto’s in een hut gemaakt zijn, voel ik me toch aangesproken.
Ik kan niet uren in de natuur op zoek naar die ene mooie vogel. Ik laat de vogels dan graag naar mij komen. En ja dat is deels natuur en deels geënsceneerd. Laat mensen in hun waarde en hun ze ook een pleziertje. En stop met polariseren want dat is wat je hier juist doet.
Dit stuk gaat niet over hutfotografie zoals je kunt lezen maar volierefotografie.
Er zijn ongetwijfeld mensen die het heel verderfelijk vinden dat jij een Amerikaanse torenvalk in Amerika gaat fotograferen. Want daar moet je voor vliegen….. 😉
Maar uiteraard eens hoor, het is sneu gedrag. Maar alles voor de likes hè.
Helemaal mee eens!
Tja, je hebt natuurlijk helemaal gelijk maar het lijkt me een niet uit te roeien bezigheid, die weinig met het beleven van de natuur te maken heeft maar vooral met het beleven van de maker.
Ik had het niet beter kunnen zeggen
Helemaal mee eens! Ook de kick van het zoeken en misschien vinden van een vogel en dan niet verstoren is weg. Kennis van de soort hoef je niet te hebben. Geeft dat dan nog voldoening?
Top verhaal. Nu nog zorgen dat dit soort personen ook geen foto ‘s op deze site mogen plaatsen.
Jij hebt helemaal gelijk.